Aansprakelijkheidsrecht

Een van de pijlers van ons rechtssysteem is dat wanneer iemand schade toebrengt aan een ander en de verweten gedragingen aan hem kunnen worden toegerekend, hij de schade die de ander daardoor lijdt, dient te vergoeden. Dat klinkt al omslachtig, maar in de praktijk levert dat nog veel meer onduidelijkheid op. De primaire doelstellingen van het aansprakelijkheidsrecht zijn gericht op het herstellen van geleden schade en het voorkomen van dreigende schade. Maar hoe komt dit dan tot uitwerking? Onze advocaat aansprakelijkheidsrecht Yuri Benjamins legt het u kort uit.

Inleiding

Wanneer u schade lijdt zult u deze op de veroorzaker van de schade willen verhalen. Ook kan het zijn dat u zelfs aansprakelijk wordt gehouden voor schade, die een ander heeft geleden. Hoe daarmee moet worden omgegaan is afhankelijk van de situatie. Allereerst dient een onderscheid te worden gemaakt op basis van de verhouding tussen de betrokken partijen. Is er sprake van een contractuele relatie of niet. Vervolgens dient dan ofwel de contractuele relatie voor zover mogelijk te worden gekwalificeerd, dan wel te worden beoordeeld of de wet uitkomst biedt voor de buiten-contractuele relatie. Wanneer de veroorzaker aansprakelijk is, dienen er de nodige drempels te worden genomen om de schade vast te stellen. Ten slotte is uiteraard van belang wat de benadeelde partij uiteindelijk wenst te bereiken. Deze juridische kwalificaties zijn zeer belangrijk en daarom is het raadzaam om daar een gespecialiseerde advocaat aansprakelijkheidsrecht naar te laten kijken. We bekijken een aantal van de door te lopen stappen om tot een aansprakelijkheidsstelling te komen.

Contract of geen contract

Wanneer partijen in een contractuele relatie tot elkaar staan, dient te worden beoordeeld of er sprake is van niet-nakoming van een verbintenis die opeisbaar is, wat weer wordt aangeduid als een tekortkoming. Uit de wet volgt vervolgens wanneer een tekortkoming toerekenbaar is en onder voorwaarden de benadeelde recht heeft op schadevergoeding. Of er sprake is van een contract behoort overigens ruim te worden uitgelegd, in de zin dat het niet beperkt is tot situaties waarin er een schriftelijke overeenkomst, waarbij de betrokkenen partij zijn. Het gaat erom of er los van de verweten gedragingen rechtsgevolgen waren beoogd. Een overeenkomst hoeft niet op schrift te worden gezet. Een overeenkomst kan ook mondeling zijn gesloten. Als gevolg kan er ook bij een mondelinge overeenkomst sprake zijn van onrechtmatige handelen en ook dan komt het aansprakelijkheidsrecht om de hoek kijken.

Wanneer er geen sprake is van een contractuele verhouding, dient te worden beoordeeld of er sprake is van een verbintenis uit hoofde van de wet. De vier belangrijkste categorieën zijn: onrechtmatige daad, zaakwaarneming, onverschuldigde betaling en ongerechtvaardigde verrijking. Het belangrijkste verschil met de contractuele relatie is dat niet relevant is of er een rechtsgevolg was beoogd.

Kwalificatie contract of verbintenis uit de wet

Wanneer er sprake is van een contractuele relatie, zal moeten worden gekeken naar de reikwijdte van de verplichtingen over en weer. Deze verplichtingen worden mede ingekleurd door de van toepassing zijnde wettelijke bepalingen. Het maakt uiteraard verschil uit of er bijvoorbeeld sprake is van een arbeidsovereenkomst of aanneming van werk, dan wel van een huurovereenkomst of bruikleenovereenkomst. Daarnaast is relevant wat partijen over en weer hebben verklaard, omdat dit doorslaggevend is voor de verwachtingen en daarmee de uitleg van de reikwijdte van de verplichtingen over en weer.

Wanneer er een beroep kan worden gedaan op een verbintenis uit de wet, geldt evenzeer dat van belang is welke wettelijke bepalingen van toepassing zijn. De belangrijkste en die wij als advocaat aansprakelijkheidsrecht in Amsterdam in de praktijk het meeste zien is de onrechtmatige daad. Wanneer iemand onrechtmatig handelt, en dat handelen kan hem worden toegerekend, is hij verplicht de daardoor geleden schade te vergoeden. Wat als onrechtmatig kan worden aangemerkt heeft de wet ruim omschreven, er kan onder worden verstaan, een inbreuk op een recht, een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht en een doen of nalaten in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt. Gelukkig wordt het een en ander wel enigszins aangeduid voor specifieke gevallen met betrekking tot risico-aansprakelijk voor personen en zaken, gebrekkige producten, oneerlijke handelspraktijken en misleidende reclame.

Over wat als onrechtmatige daad te gelden heeft is zeer veel rechtspraak geweest. Dit maakt het aansprakelijkheidsrecht ook tot een lastig rechtsgebied: de casuïstiek. Of een persoon of bedrijf aansprakelijk is voor bepaalde schade is geheel afhankelijk van de omstandigheden van het geval. In de ene situatie is het handelen of nalaten wel als onrechtmatig aan te merken en in een andere, bijna vergelijkbare situatie, weer niet. Dit maakt dat het voor persoon die geen advocaat zijn lastig in te schatten wanneer er nou mogelijkheden zijn om de schade te verhalen. Laat u daarom altijd eerst goed adviseren.

Omvang schade

Wanneer iemand aansprakelijk is voor de geleden schade geldt als uitgangspunt dat dit slechts geldt voor de schade die in causaal verband staat met de verweten gebeurtenis, zij het dat er sprake is van een uitzondering in de vorm van een billijkheidscorrectie.

Bij de bepaling van het causaal verband wordt beoordeeld of er een verband bestaat tussen de schade en de gebeurtenis waarop de aansprakelijkheid is gebaseerd, in de zin dat de betreffende gebeurtenis een noodzakelijke voorwaarde dient te zijn, zonder welke de schade niet zou zijn geleden. Juridisch gezien is evenwel bepalend of de schade in redelijkheid aan de aansprakelijk gestelde persoon is toe te rekenen.

Bij de vaststelling van de hoogte van de geleden schade wordt in principe een vergelijking gemaakt tussen de daadwerkelijke vermogenspositie van de benadeelde en de hypothetische situatie waarin de benadeelde zou hebben verkeerd, ware de verweten gebeurtenis niet voorgevallen. Daarbij kunnen diverse rechtsvragen aan de orde komen die zelfs voor een advocaat aansprakelijkheidsrecht lastig te beantwoorden is, zoals de vraag of er sprake is van eigen schuld, meervoudige causaliteit, vorm van de schade en redenen tot matiging van de schadevergoeding.

Doel

Het voorgaande zag voornamelijk op de juridische gronden en verweren in het kader van het aansprakelijkheidsrecht. Dit kan evenwel niet los worden gezien van hetgeen de benadeelde uiteindelijk wenst te bereiken.

Wanneer u binnen een contractuele relatie benadeeld bent, kunt u uiteraard schadevergoeding verlangen, maar evenzeer is van belang of u nog nakoming (eventueel na opschorting van de eigen verplichtingen) wenst, dan wel beëindiging van de contractuele relatie. Dit laatste kan weer op verschillende manieren, zoals ontbinding, vernietiging of opzegging. Als u de overeenkomst dus wenst voor te zetten, neem dan contact op met een van onze advocaten. Wij zullen de wederpartij dan aansprakelijk kunnen stellen en nakoming van de verbintenis verlangen. In dat geval kunt u uiteraard later nog aanspraak maken op schadevergoeding indien zij de overeenkomst niet naar behoren nakomen.

Conclusie

In het aansprakelijkheidsrecht spelen dan ook diverse juridische vraagstukken, waardoor het van groot belang is vooraf een goede inschatting te maken van de te volgen strategie. Een ervaren gespecialiseerde advocaat aansprakelijkheidsrecht kan u daar vanzelfsprekend bij van dienst zijn. Gemakshalve worden de belangrijkste onderwerpen hieronder nog een keer herhaald:

• Is er sprake van een overeenkomst of niet?
  • Zo ja, wat voor soort overeenkomst?
  • Zo nee, is er sprake een verbintenis uit de wet?
• Kan er sprake zijn van een verbintenis uit hoofde van de wet?
  • onrechtmatige daad, waaronder voor:
    • personen en zaken,
    • producten,
    • oneerlijke handelspraktijken en
    • misleidende reclame;
  • zaakwaarneming;
  • onverschuldigde betaling;
  • ongerechtvaardigde verrijking.
• Wat is de omvang van de schade?
  • causaal verband;
  • eigen schuld;
  • meervoudige causaliteit;
  • vorm van de schade;
  • matiging van de schadevergoeding.
• Wat wil de benadeelde?
  • nakoming;
  • opschorting;
  • ontbinding;
  • vernietiging.

Wilt u dus een persoon, bedrijf of gemeente aansprakelijk stellen of bent u zelf aansprakelijk gesteld door een partij. Neem dan contact op met Quest Advocaten in Amsterdam. Onze advocaat aansprakelijkheidsrecht is een absolute specialist die meerdere opleidingen heeft gevolg die specifiek voor aansprakelijkheidsrecht advocaten is opgezet. Bij ons advocatenkantoor bent u dus verzeker van de absolute top als het gaat om het aansprakelijkheidsrecht. Bel direct 020 – 623 45 77 of vul het formulier in en wij bellen u direct terug.